Γενική αίματος. Θεμελιώδης δείκτης της υγείας μας

Του Πέτρου Θεμελή, μικροβιολόγου

Η γενική αίματος είναι ίσως η πιο διαδεδομένη εργαστηριακή εξέταση στην οποία υποβαλλόμαστε στη διάρκεια της ζωής μας. Δεν υπάρχει σχεδόν άνθρωπος, σε όλα τα μήκη και πλάτη της γης, που να μην την έχει κάνει έστω μία φορά. Ας δούμε λοιπόν με απλά λόγια τι ακριβώς μας δείχνει και γιατί είναι τόσο σημαντική.

Πολλοί, όταν ακούν τον όρο «γενική», νομίζουν πως πρόκειται για έναν απλό βιοχημικό έλεγχο – σάκχαρο, χοληστερίνη, τριγλυκερίδια κ.λπ. Στην πραγματικότητα όμως, η γενική αίματος είναι ένας θεμελιώδης δείκτης της υγείας μας, καθώς μας πληροφορεί για τις βασικές κυτταρικές παραμέτρους του αίματος.

Λευκά αιμοσφαίρια: οι ‘στρατιώτες’ της άμυνάς μας

Μας δείχνει τον συνολικό αριθμό των λευκών αιμοσφαιρίων, αλλά και τους υποπληθυσμούς τους (ουδετερόφιλα, λεμφοκύτταρα, μονοκύτταρα, ηωσινόφιλα, βασεόφιλα). Με βάση τις τιμές αυτές, μπορούμε να εκτιμήσουμε αν υπάρχει φλεγμονή, λοίμωξη, αλλεργική αντίδραση, ακόμη και ενδείξεις κακοήθειας.

Για τον γιατρό, η ανάλυση των υποπληθυσμών είναι εξαιρετικά χρήσιμη για να κρίνει –π.χ.– αν πίσω από μία λοίμωξη κρύβεται βακτήριο ή ιός.

Ερυθρά αιμοσφαίρια και αιμοσφαιρίνη

Η εξέταση καταγράφει τον αριθμό των ερυθρών αιμοσφαιρίων, την αιμοσφαιρίνη και τον αιματοκρίτη – τιμές που συχνά ρωτούν οι ασθενείς. Η πτώση του αιματοκρίτη μπορεί σε ορισμένες περιπτώσεις να υποδηλώνει ακόμη και εσωτερική αιμορραγία.

Παράλληλα, οι δείκτες των ερυθρών (MCV, MCH, MCHC, RDW) μας δίνουν πληροφορίες για τον μέσο όγκο, τη μέση ποσότητα και τη συγκέντρωση της αιμοσφαιρίνης, καθώς και για την ομοιομορφία των κυττάρων. Όλα αυτά είναι κρίσιμα για τη σωστή διάγνωση του τύπου της αναιμίας.

Αιμοπετάλια: οι “επισκευαστές” της πήξης

Η γενική αίματος μάς πληροφορεί επίσης για τον αριθμό των αιμοπεταλίων, τον όγκο τους και την ποικιλία μεγέθους. Οι τιμές αυτές έχουν σημασία όχι μόνο σε αιμορραγίες, αλλά και σε λοιμώξεις, αυτοάνοσα, κακοήθειες και πολλές άλλες κλινικές καταστάσεις.

Πότε ζητάμε γενική αίματος;

Η απάντηση είναι απλή: σχεδόν πάντα.

Όλες οι ιατρικές ειδικότητες βασίζονται στη συγκεκριμένη εξέταση: Παθολογία, Χειρουργική (προεγχειρητικός και μετεγχειρητικός έλεγχος), Αιματολογία, Ογκολογία, Ορθοπεδική, Γυναικολογία, Ουρολογία, Δερματολογία. Ακόμη και για να αιμοδοτήσει κάποιος για έναν φίλο ή συγγενή, η γενική αίματος είναι απαραίτητη.

Η αξία της γενικής αίματος

Με τα χρόνια, οι εταιρείες που δραστηριοποιούνται στον χώρο της μικροβιολογίας έχουν επενδύσει εκατομμύρια ευρώ για να τελειοποιήσουν τη μέτρηση της γενικής αίματος, προσφέροντας ακρίβεια, αξιοπιστία και ταχύτητα. Οι μικροβιολόγοι στηρίζουν καθημερινά την ποιότητα αυτών των μετρήσεων, σε αντίθεση με τον ΕΟΠΥΥ, ο οποίος δυστυχώς υποτιμά την εξέταση, αποζημιώνοντάς την με ποσά που δεν ανταποκρίνονται στην πραγματική της αξία.

Συμπερασματικά

Η γενική αίματος δεν είναι μια απλή εξέταση ρουτίνας. Είναι ένας πολύτιμος και αναντικατάστατος δείκτης υγείας, θεμέλιος λίθος της ιατρικής διάγνωσης και απαραίτητο εργαλείο για κάθε ειδικότητα.